O niej nie słyszałeś. To najwyżej położona świątynia Śiwy na świecie

Indie są domem wielu świątyń poświęconych Śiwie, jednemu z najistotniejszych bogów w hinduizmie. Jednak niektóre z nich uważane są za wyjątkowe. Do nich należy świątynia Tungnath (तुंगनाथ) - położona wśród majestatycznych gór Tungnath. 

Hinduistyczna świątynia położona jest na wysokości 3680 m n.p.m. pośród pasm górskich. Uważa się, że ma nawet tysiąc lat. Jest jedną z pięciu świątyni Panch Kedar znajdujących się w dystrykcie Rudraprayag, w indyjskim stanie Uttarakhand. Oprócz Tungnath należą do nich: Kedarnath, Rudranath, Madhyamaheswar i Kalpeszwar.

Zgodnie z legendą podwaliny pod świątynię położył Ardżuna, trzeci brat Pandawów. Podobno medytował tu (a dokładnie na szczycie, poniżej którego jest świątynia) Rama - jedno z wcieleń boga Wisznu.

Tungnath znajduje się około 2 kilometry poniżej szczytu Chandrashila (3690 m n.p.m.). To również miejsce trzech źródeł, które tworzą rzekę Akashkamini. Ze szczytu roztacza się malowniczy widok na Himalaje, obejmujący m.in. zaśnieżone szczyty Nanda Devi, Panch Chuli, Banderpoonch, Kedarnath, Chaukhamba i Neelkanth oraz dolinę Garhwal po przeciwnej stronie.

Tungnath pojawia się w legendzie o Panch Kedar, która odnosi się do Pandawów, bohaterów hinduskiej epopei. Chcąc odpokutować za grzechy bratobójstwa i brahmanahatyi (zabijania braminów — klasy kapłanów), wyruszyli w poszukiwaniu Śiwy, chcąc uzyskać od niego błogosławieństwo.

Wyruszyli więc do ulubionego miasta hinduskiego bóstwa, świętego miasta Varanasi, znanego ze świątyni Kashi Vishwanath. Śiwa jednak nie słuchał ich modlitw, a nawet przybrał postać byka, by go nie rozpoznali i się ukrył. Był wściekły na Pandawów  za bezsensowną śmierć i nieuczciwość prowadzonej wojny.

Następnie udali się w jedno z pasm górskich Himalajów - Garhwal. Tam jeden z braci o imieniu Bhima widząc byka pasącego się w pobliżu Guptakashi ("ukryty Kashi" - nazwa pochodząca od ukrywającego się Śiwy) rozpoznał, kim on jest naprawdę.

Bhima złapał zamienionego w byka Śiwę za ogon i tylne nogi. Ten jednak zniknął w ziemi, by następnie objawić się w wyjątkowy sposób - w formie ukształtowania terenu, jako podniesiony garb w Kedarnath z ramionami w Tungnatch, twarzą w Rudranath, nabhi (pępkiem) i żołądkiem w Madhyamaheshwar i włosami w Kalpeszwarze.

Bracia postanowili więc wybudować w tych miejscach świątynie, by czcić i wielbić Śiwę. W ten sposób zostali uwolnieni od popełnionych grzechów.

Powyższa legenda posiada również inną wersję, w której Bhima nie tylko złapał zamienionego w byka Śiwę, ale doprowadził do jego rozerwania na pięć części, które zostały rozrzucone w miejsca, gdzie później bracia wybudowali świątynie.

Świątynia otwarta jest dla zwiedzających przez kilka miesięcy w ciągu roku. Zazwyczaj pielgrzymi przybywają tu w miesiącach letnich (od kwietnia do września), kiedy temperatura oscyluje wokół 16 stopni Celsjusza, ale trzeba się wyrobić przed końcem października. Wówczas drzwi zamykane są na okres zimowy, kiedy temperatura spada poniżej 0 stopni Celsjusza, a świątynię na pół roku przykrywa śnieg. Według legendy na ten czas Śiwa miał przenieść się do Makkumath - świątyni oddalonej o 29 kilometrów.

Na pamiątkę tego wydarzenia na sezon zimowy do Makkumath przenoszony jest symboliczny wizerunek bóstwa.

Niepisaną zasadą jest, że po ukończeniu pielgrzymki do wszystkich świątyń Panch Kedar należy odwiedzić Wisznu w świątyni Badrinath. Wszystko po to, by udowodnić, że szczerze poszukiwało się błogosławieństwa Śiwy.

Hinduska świątynia położona jest na 170-kilometrowej trasie (dojazd i pieszą wędrówkę) obejmującej wszystkie świątynie Panch Kedar: Kedarnath, Tungnath, Rudranath, Madhyamaheswar i Kalpeszwar.

Mimo wysokości, na jakiej jest położona, wiedzie do niej najkrótsza trasa, którą musimy pokonać od dróg - zaledwie 5 kilometrów pieszo. Trasę tę można pokonać w 4-5 godzin, w zależności od kondycji). Jest przygotowana dla ruchu turystycznego, a możliwość odpoczynku zapewniają ławki, które co jakiś czas mijają pielgrzymi.

Podczas wędrówki z Chopty do świątyni Tungnath można podziwiać liczne rododendrony (różaneczniki), dla których Himalaje to naturalne środowisko. W pobliżu jest również stacja botaniczna Uniwersytetu Garhwal.