Osoby z demencją wciąż mogą zdobywać nową wiedzę i umiejętności
Osoby z demencją często traktowane są jak małe dzieci, które niewiele rozumieją, nie potrafią wyrażać swoich myśli i zdolne są do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Tymczasem okazuje się, iż pomimo choroby potrafią nauczyć się czegoś nowego i są w to zaangażowani.
Osoby cierpiące na demencję, pomimo swojej choroby mogą wciąż zdobywać nowe umiejętności. Udowodnił to Elias Ingebrand ze szwedzkiego uniwersytetu w Linköping w ramach swojej rozprawy doktorskiej.
Szwedzki doktorant w ramach swoich badań pozwolił dziesięciu osobom chorym na demencję, z czego ośmiu przebywało w ośrodkach opiekuńczych, korzystać z tabletów. Mogli przy tym poprosić o pomoc opiekuna lub osobę bliską. Jednak warunkiem pomocy było korzystanie zgodnie z życzeniem chorych, osoby zdrowe nie mogły bez wyraźnej prośby nic podpowiedzieć. Młody naukowiec spodziewał się, że urządzenia będą leżały obok, ale okazało się, że urządzenie wzbudziło ciekawość. ― Byłem tym raczej zaskoczony. Mogłem się spodziewać, że to po prostu będzie leżeć i że będą rozmawiać o czymś innym, ale widzieliśmy, że skupili na tym swoją uwagę ― mówi Elias Ingebrand.
Co więcej, osoby w ośrodkach zaczęły uczyć się nie tylko od osób zdrowych, ale także od siebie nawzajem. Choć same badania dotyczące nauki osób z demencją były już przeprowadzane, to wiązały się z zapamiętywaniem nonsensownych słów lub imion przypadkowych osób. W tym przypadku postawiono na naukę praktycznej umiejętności i to bez instrukcji.
Badanie trwało od 4 do 6 tygodni. Pomimo widocznego pogorszenia pamięci, uczestnicy zaczęli korzystać z tabletu bardziej samodzielnie. Elias Ingebrand uważa, że ciało pamięta wymagane ruchy nawet jeśli utraciło zdolność mówienia o nich. Ważne jest jednak, aby wzbudzić zainteresowanie chorego.
Ciekawe jest również to, jak uczestnicy zaczęli wykorzystywać tablety. Kobieta, która dawniej sama biegała, zaczęła spontanicznie sprawdzać wyniki zawodów. Inna osoba, która była niespokojna i agresywna nauczyła się oglądać dostępne programy szwedzkiej telewizji publicznej i potrafiła się uspokoić i skupić przez dłuższy czas.
― Moja praca dyplomowa ma wpływ na to, jak patrzymy na osoby z demencją. Nie należy ich traktować jak dzieci, ale jak ludzi, którzy wciąż mają wolę i motywację do działania. Ostatecznie chodzi o możliwość uczestniczenia w znaczących działaniach opartych na własnych zainteresowaniach i pragnieniach danej osoby ― uważa szwedzki naukowiec.
Źródło: Ingebrand, E. (2023). Dementia and learning : The use of tablet computers in joint activities (PhD dissertation, Linköping University Electronic Press). https://doi.org/10.3384/9789180750714
