Wielkopolski ratusz to unikat. Jedyny tego typu obiekt w Europie

Ratusz, który stoi na sulmierzyckim rynku, na pierwszy rzut oka może się wydawać typowym obiektem tego rodzaju. W końcu w praktycznie każdej nawet najmniejszej miejscowości istniał ratusz. Spośród ponad tysiąca polskich miast, niemal każde z nich wciąż taki budynek posiada. Obiekty takie w dodatku wyglądają zwykle dość podobnie, jednak wszystko zależy od tego, kiedy taki ratusz powstał, kto go projektował i jakich zniszczeń budynek doznał podczas wojen.

Jednak ratusz z Sulmierzyc znacząco się od nich odróżnia. Wszystko dlatego, że to w rzeczywistości nie jest zwyczajny ratusz, a unikat, uznawany za jedyny tego typu obiekt w Europie. Co ma na to wpływ?

Sulmierzyce są urokliwie położone - leżą nad Czarną Wodą, w bezpośrednim sąsiedztwie malowniczego Parku Krajobrazowego Doliny Baryczy. To miasteczko ulokowane w południowej części województwa wielkopolskiego, na granicy dwóch ważnych regionów gospodarczych: Wielkopolski i Dolnego Śląska. 

Niewielka miejscowość oprócz tego może pochwalić się prawdziwą perełką - unikatowym drewnianym ratuszem z 1743 r., który jest określany jako wyjątkowy w swoim rodzaju.

Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, że to wolnostojący, jedyny zachowany w całości drewniany ratusz w Polsce, uznawany ponadto za jedyny w Europie obiekt tego typu.

- Ratusz zlokalizowany został w środku miejscowego rynku. Drewniane ściany piętrowej budowli pokryte zostały tynkiem i pomalowane na biało. Dwubiegunowe schody prowadzące na piętro znajdują się na zewnątrz obiektu. Czterospadowy dach kryty gontem zwieńczony został wieżyczką. Z trzech stron ratusz otaczają podcienia wsparte na dębowych słupach - podkreślono na stronie miasta Sulmierzyce.

Miasto Sulmierzyce na swojej stronie internetowej podaje, że ratusz oddano do użytku najprawdopodobniej 3 czerwca 1743 r., bo taka data widnieje na jego portalu oraz chorągiewce zamontowanej na wieżyczce. Natomiast pierwszy znany dokument mówiący o istnieniu obiektu pochodzi z 1765 r. i ma wzmiankę: "Primo Ratusz w Rynku porządny [...]". Spośród innych odnalezionych dokumentów można natomiast przytoczyć dokładny opis budynku, który pochodzi jednak dopiero z 1789 r.

- Jest Ratusz w rynku, drewniany, porządny z zegarem na wieży, o dwóch piętrach, dołem izdebka i dwie komórki, górą izba jedna i sala, tamże od ogniowego pożaru dwie sikawki i na te szopa przy tym ratuszu [...] - brzmi fragment notatki.

Według informacji ze strony miasta, w swojej niemal 300-letniej już historii, ratusz był kilkukrotnie przebudowywany. "Próbowano także zadecydować o jego rozebraniu i wzniesieniu na miejscu ratusza murowanego budynku. Plany te jednak nie zostały wprowadzone w życie", zaznaczono.

Ratusz był też wiele razy remontowany i wciąż regularnie przechodzi mniejsze inwestycje. Obecnie, od 1957 r. ten niezwykle ciekawy budynek pełni rolę muzeum - można go więc zobaczyć nie tylko na zewnątrz, ale i zwiedzić w środku. Swoją siedzibę w unikatowym obiekcie ma Muzeum Regionalne Ziemi Sulmierzyckiej.

- W zbiorach Muzeum znajduje się kolekcja lamp naftowych, zegarów, żelazek. Na uwagę zasługują oryginalne zachowane skrzynie cechowe, chrzcielnica z XVI wieku oraz wiele innych przedmiotów i pamiątek pochodzących z poprzednich stuleci. Muzeum aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym i oświatowym miasta. Jest organizatorem wystaw czasowych związanych z historią miasta, konkursów i lekcji muzealnych skierowanych do dzieci i młodzieży - informuje strona miasta.

Ze względu na swoją wyjątkowość, ratusz z Sulmierzyc trafił na znaczek pocztowy wydany przez Pocztę Polską. Można go znaleźć w serii z 1973 r. poświęconej polskim zabytkom architektury drewnianej.