Niektóre alergie dotykają nawet 1/3 Polaków. Zakłada się, że do roku 2025 może to dotyczyć aż połowy mieszkańców naszego kraju. W dzisiejszych czasach nikt nie jest zaskoczony, jeśli powiemy, że mamy alergie na pyłki czy kurz. Ale czy wiedzieliście, że istnieją również egzotyczne alergeny? Jakie są ich objawy? Czy da się je w ogóle wyleczyć?
Alergia to nadmierna, nieproporcjonalna reakcja systemu odpornościowego organizmu na substancje, z którymi ma kontakt w otoczeniu. Takie substancje nazywane są alergenami i należą do nich roztocza, pyłki, sierść zwierzęca oraz niektóre produkty spożywcze.
Jakie są objawy alergii? Może to być alergiczny katar (przekrwienie błony śluzowej nosa), wysypka lub obrzęk i zaczerwienienie skóry, alergiczne zapalenie spojówek (zaczerwienienie, swędzenie, obrzęk oka) czy astma (duszności, zwężenie oskrzeli, atak astmy).
Należy do tzw. alergii uwarunkowanych fizycznie, nie jest bowiem wywołana przez alergen, ale przez zmianę temperatury. Dlatego uważana jest za pseudoalergię.
Objawy: Najczęściej pojawia się w formie pokrzywki, w miejscu, które kilka minut nie było osłonięte przed mrozem i pozostaje przez co najmniej dwie godziny. Pojawić się może również obrzęk, zaczerwienienie i pękanie skóry, do tego mokry katar. Ta alergia objawia się przy przebywaniu na zimnym powietrzu, w temperaturze około 0°C (czasem nawet przy ok. 10°C), lub po przejściu z ciepła do zimna i odwrotnie. Można ją też zaobserwować po zimnej kąpieli w trakcie ciepłego lata. Po piciu zimnych napojów mogą spuchnąć wargi i język.
Kogo dotyka: Częściej kobiety niż mężczyzn, niezależnie od wieku.
Zalecenia: Unikaj nagłych zmian temperatur, smaruj skórę, ubieraj się odpowiednio. Objawy mogą łagodzić leki antyhistaminowe i kortykosteroidy. Jeśli alergia nie jest leczona, to problemy mogą się nasilać i prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego (opuchnięcie układu oddechowego, podwyższone ciśnienie, opuchnięcia), którego skutkiem może być uduszenie się chorego.
Ciekawostka: Alergia słoneczna
Przeciwieństwem alergii na zimno jest alergia na ciepło, która może pojawić się przy większym wysiłku fizycznym (sport i stres) przy wysokich temperaturach. Skóra staje się zaczerwieniona lub pojawią się na niej czerwone plamy. Skóra może również stać się podrażniona przy zbyt intensywnym wystawianiu je na promienie słoneczne. Ta alergia zwykle pojawia się na wiosnę lub po przyjeździe na letnie wakacje w kurortach nadmorskich czy górskich. Na ciele pojawia się swędząca, a nawet bolesna wysypka, rozlewająca się po ciele. Zwykle problemy znikają w trakcie lata, jak tylko skóra przyzwyczai się do słońca.
Kiedy alergia na roztocza jest dość częsta i dobrze znana, to mało kto wie, że chory może jednocześnie cierpieć na alergie na karaluchy. Nie widujemy ich już raczej w naszych domach, ale można się z nimi spotkać na wakacjach czy kupując stare meble. Najbardziej
Objawy: Alergie powoduje białko zawarte w odchodach karalucha. Może ono wywoływać astmę oskrzelową i inne objawy alergii (katar, wysypka). Karaluchy dobrze się czują w miejscach wilgotnych i ciepłych, więc w domach najczęściej przebywają w kuchni i łazience.
Kogo dotyka: Zwykle osoby cierpiące na alergię na roztocza, ewentualnie na skorupiaki. Aktywuje je tropomiozyna, zawarta w ciałach tych zwierząt.
Jak się leczyć: Usuwając alergen, obowiązują tu te same zasady jak przy roztoczach (usunięcie dywanów, zasłon, poduszek ozdobnych, sprzątanie na mokro itp.). Można podawać leki przeciwhistaminowe. Nie wystarczy jednak sprzątanie, to może jedynie zmniejszyć objawy alergii. Konieczna jest specjalistyczna dezynsekcja, ponieważ te owady są bardzo wytrzymałe.
Do kontaktu z lateksem może dojść przez śluzówki (usta, pochwa itp.), skórę, oddech lub krew.
Objawy: Śluzówki reagują wysypką lub zapaleniem, ewentualnie produkowaniem wydzieliny lub swędzeniem, na skórze pojawi się wysypka. Po wdychaniu cząsteczek lateksu ciało może reagować pokrzywką, zapaleniem oczu, astmą oskrzelową czy nawet atakiem anafilaktycznym.
Kogo dotyka: Osoby, które wykorzystują produkty lateksowe w pracy. Również chorzy na choroby, przy których ma częsty kontakt z narzędziami medycznymi zawierającymi lateks - na przykład pacjenci korzystający z dializy. Problemy mogą sprawiać również prezerwatywy.
Jak się leczyć: Najważniejsze jest unikanie kontaktu z lateksem i korzystać z produktów z innych materiałów. Przy tej alergii może pojawić się również alergia krzyżowa na niektóre owoce (banany, awokado, kiwi itp.) oraz rośliny, dlatego chorzy powinni uważać przy ich spożyciu. Skórne objawy alergii na lateks leczy dermatolog, natomiast alergiczny katar alergolog.
Oprócz nieprzyjemnych odczuć po współżyciu, alergia na spermę może prowadzić do problemów z zajściem w ciążę przez kobiety, u których się pojawia.
Objawy: Może się ona objawiać jako tzw. alergia histaminowa albo jako zaburzenie odporności komórkowej. W pierwszym przypadku kobieta chwilę po stosunku odczuwa nieprzyjemne uczucie otarcia w pochwie. Skóra i śluzówki tych okolic są zaczerwienione, swędzą i mogą pojawić się nawet pęcherze. Przy zaburzonej odporności komórkowej ciało kobiety tworzy przeciwciała w obronie przed spermą partnera, co może skończyć się bezpłodnością.
Kogo dotyka: Alergia histaminowa jest bardzo rzadka i dotyka jedną kobietę na 200, natomiast zaburzenie odporności komórkowej dotyczy nawet co drugiej pary, która ma problemy z zajściem w ciążę.
Jak się leczyć: Alergie histaminowe leczy się poprzez podawanie leków antyhistaminowych i zajmuje się tym alergolog. Przy problemach z zajściem w ciążę należy odwiedzić immunologa. Jeśli potwierdzi zaburzenie odporności komórkowej, to zaleci współżycie przy użyciu prezerwatywy, aby system odpornościowy kobiety "zapomniał" o swojej wcześniejszej reakcji na spermę. Może również zapisać leki (kortykosteroidy). Innym rozwiązaniem może być inseminacja.
Mowa o bardzo rzadkiej alergii, która dotyka jedynie kilkadziesiąt osób na świecie. Do tej pory nie było wyjaśnione, czy jest to prawdziwa alergia.
Objawy: Alergia na wodę objawia się poprzez swędzącą wysypkę, pęcherze i opuchnięcia części ciała, które miały kontakt z wodę i to niezależnie w jakiej formie. To znaczy, że mógł być to śnieg, deszcz, własne łzy albo pot czy ślina innego człowieka.
Kogo dotyka: Częściej kobiety niż mężczyzn, zwykle pojawia się w okresie dojrzewania.
Jak leczyć: Do tej pory nie udało się jej wyleczyć, można jedynie zmienić tryb życia i ograniczyć kontakt z wodą. Jej długotrwałe skutki mogą istotnie uszkodzić skórę.
