Badanie nasienia - kiedy warto je zrobić i jak interpretować jego wynik?

Ruchliwość plemników, ich liczba i budowa to temat, któremu statystyczny Polak poświęca niewiele czasu. Większość mężczyzn zakłada bowiem, że ich nasienie jest w porządku i gdy zdecydują się z partnerką na dziecko, spełni ono swoją rolę bez żadnego problemu. Obawa o jakość plemników pojawia się dopiero wtedy, gdy mimo starań kobieta nie zachodzi w ciążę. Wówczas warto niezwłocznie wykonać badanie nasienia.

Oddanie nasienia do sterylnego pojemnika trwa zaledwie chwilę, a informacje uzyskane dzięki jego analizie pomagają tysiącom par w ustaleniu źródła trudności z poczęciem dziecka. W podstawowym badaniu plemników nacisk jest kładziony na ich jakość, liczbę i aktywność – ewentualne nieprawidłowości ocenia się w oparciu o precyzyjne normy określone przez Światową Organizację Zdrowia w 2010 roku:• w próbce prawidłowego ejakulatu powinno znajdować się co najmniej 39 milionów plemników, a ich koncentracja w 1 ml nasienia nie może być niższa niż 15 mln;

Reklama

• ejakulat powinien mieć objętość co najmniej 1,5 ml;

• odsetek żywych plemników powinien wynosić przynajmniej 58%.

• odczyn pH ejakulatu powinien być równy 7,2 lub wyższy;

• co najmniej 40% plemników powinno się poruszać, a przynajmniej 32% wykazywać ruch postępowy.

Do istotnych parametrów ogólnych nasienia zalicza się również wygląd ejakulatu, jego lepkość i czas upłynnienia, a także obecność (oraz stopień) tzw. aglutynacji plemników, czyli ich zgrupowania.

W badaniu rozszerzonym nasienia analizowana jest budowa morfologiczna plemników – badanie to pozwala na ustalenie odsetka prawidłowych strukturalnie plemników oraz tych posiadających wady, takie jak uszkodzenia witki, wstawki lub główki plemnika. Nieprawidłowości tego typu mogą utrudniać lub czasem wręcz uniemożliwić poczęcie dziecka, dlatego warto przełamać opory i wybrać się do specjalisty z zakresu leczenia niepłodności możliwie szybko po wystąpieniu trudności z zajściem w ciążę lub w przypadku problemów z jej utrzymaniem (wielokrotne poronienia). Nasienie uznaje się za prawidłowe, jeśli więcej niż 4% plemników w próbce ejakulatu stanowią te o prawidłowej budowie.

Najlepszy czas na badanie nasienia

Jeśli partnerka ma mniej niż 30 lat, konsultację z lekarzem zaleca się parom po roku nieudanych starań o dziecko. Gdy kobieta ma mniej niż 35 lat, wskazaniem do badań diagnostycznych jej i partnera jest pół roku bezowocnych prób poczęcia, a po 35. roku życia badanie nasienia warto wykonać od razu. Dlaczego? Z wiekiem płodność kobiety poważnie się zmniejsza, a każdy kolejny miesiąc bez trafnej diagnozy to w praktyce mniejsze szanse na dziecko w ogóle, także przy wsparciu technik rozrodu.

- Szybkie rozpoznanie źródła problemów z niepłodnością ma kluczowe znaczenie, gdy pacjentka zbliża się do czterdziestych urodzin - przyznaje dr n.med. Łukasz Sroka, specjalista ginekolog-położnik z kliniki leczenia niepłodności InviMed w Poznaniu. - Z każdym kolejnym cyklem owulacyjnym stan rezerwy jajnikowej maleje, a komórki jajowe starzeją się i wzrasta ryzyko poronień oraz wad wrodzonych u płodu, dlatego staramy się pomóc naszym pacjentom w możliwie krótkim czasie. Na szczęście wyniki większości badań, w tym badania nasienia, otrzymujemy w zaledwie kilka dni, dzięki czemu możemy jak najszybciej rozpocząć leczenie odpowiednie do potrzeb danej pary" – dodaje dr n.med. Łukasz Sroka, specjalista ginekolog-położnik z kliniki leczenia niepłodności InviMed w Poznaniu.

Wiek mężczyzny ma mniejsze znaczenie dla jego płodności, ale gdy starania o dziecko nie przynoszą efektu, a niedoszły ojciec ma skończone 40 lat, badanie nasienia należy wykonać od razu.

Co oznaczają wyniki badania nasienia?

Mężczyźni, których plemniki nieznacznie odbiegają od normy mogą odetchnąć z ulgą – nie tylko nie są bezpłodni, ale mają relatywnie duże szanse na dziecko dzięki zastosowaniu sztucznej inseminacji (metoda ta polega na wprowadzeniu odpowiednio spreparowanego nasienia bezpośrednio do wnętrza macicy). Podanie nasienia na drodze inseminacji zwiększa prawdopodobieństwo zapłodnienia, ponieważ wiąże się ze znacznym skróceniem dystansu, jaki muszą pokonać słabsze i mniej ruchliwe plemniki, by dotrzeć do komórki jajowej.

Jeśli przeprowadzone badania plemników wykazały, że jest ich bardzo mało (oligozoospermia), są one niedostatecznie ruchliwe (asthenozoospermia) lub w ejakulacie występują plemniki o wadliwej budowie (teratozoospermia), szanse na ciążę są na ogół niewielkie, chyba że para zdecyduje się na wsparcie medyczne, na przykład na in vitro. Do zapłodnienia pozaustrojowego wybiera się bowiem plemniki zbudowane prawidłowo, o możliwie najlepszych parametrach, ponieważ tylko takie dają nadzieję na udane zapłodnienie i właściwy rozwój zarodka. Czasem konieczne jest aż 6000-krotne powiększenie plemnika pod mikroskopem – tak wnikliwa analiza nasienia jest zalecana mężczyznom posiadającym bardzo słabe nasienie.

Rozpoznanie przyczyny niepłodności to pierwszy krok do jej zwalczenia, dlatego badań diagnostycznych nie warto odkładać, zwłaszcza gdy kobieta skończyła 35 lat, a jej partner 40. Nieinwazyjne i bezbolesne badanie nasienia to pierwsze i często jedyne badanie jakiemu poddawani są mężczyźni starający się o dziecko, dlatego zamiast szukać wymówek, należy umówić się na wizytę ze specjalistą i jak najszybciej sprawdzić, czy źródłem problemów z poczęciem nie jest nasienie o niskich parametrach.


materiały prasowe
Dowiedz się więcej na temat: badania
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy