Schowaj psu miskę, daj mu talerz!

To stamtąd pochodzi Alex Stein, przewodnik whippeta o imieniu Ashley, na co dzień gracz "ludzkiej" odmiany frisbee, który przypadkowo zaobserwował ogromne zainteresowanie psa dyskiem i nauczył go łapać plastikowy talerz.

Pomiędzy ludzkim a psim frisbee występują istotne różnice, zarówno w kwestii regulaminów, jak i używanego sprzętu. Do uprawiania tej pierwszej odmiany sportu używa się dysków takich firm jak np. Discraft czy Wham-O, posiadających w swej ofercie także dyski dla psów. Jednak te stosowane do gry wyłącznie przez ludzi charakteryzują się innymi parametrami technicznymi - przede wszystkim są cięższe i twardsze od talerzy dla czworonogów.

Niezwykle istotne jest, aby trenując z psem zawsze używać tylko i wyłącznie specjalnych dysków - w przeciwnym razie można doprowadzić do różnego rodzaju kontuzji podopiecznego (skaleczenia języka, zranienie pyska), bądź szybko zniechęcić zwierzę do wspólnej zabawy, łapania i szarpania się frisbee. Dysk dla psów charakteryzuje się większą plastycznością - do tego stopnia, że przypadkowo złapany w pozycji zgiętej, nie pęknie, a po wypuszczeniu bardzo szybko wróci do swej pierwotnej formy. Co ciekawe, we frisbee ludzkim doskonale sprawdzają się psie dyski - posiadają równie dobre parametry lotne.

Na świecie istnieje kilka organizacji posiadających swoje własne regulaminy sportowe, np. USDDN czy UFO. W Polsce jednak zdecydowana większość zawodów rozgrywana jest według zasad USDDN , gdzie mamy m.in. takie konkurencje jak mini distance czy freestyle frisbee. Co jakiś czas organizowany jest long distance według reguł the Quadruped, lub time trial wg reguł Skyhoundz.

Organizacje dopuszczają używanie w wymienionych konkurencjach różnego rodzaju dysków - niemal zawsze korzystać można z fastbacków Wham-O lub Hyperflite.

Od maja 2006 roku rozgrywane są w Polsce zawody z cyklu Dog Chow Disc Cup. Jest to największa i jak dotąd jedyna cykliczna impreza dogfrisbee w Polsce, skupiająca z roku na rok coraz większą liczbę startujących teamów.

Zawody odbywają się według regulaminu USDDN , rozgrywane są w dwóch konkurencjach - Dogfrisbee (w kategoriach: Young Dog, Starters i Freestyle Division) oraz Super Mini Distance (Super- Pro Toss & Fetch). Konkurencja Dogfrisbee obejmuje 2 rundy programu dowolnego, podczas którego zawodnicy (człowiek i pies) wykonują układ z podkładem muzycznym, zawierający pewną liczbę standardowych i oryginalnych figur i trików.

Jedne z podstawowych to passing - czyli wykonane kolejno rzuty, przy których pies goniąc talerz przynajmniej dwa razy przebiega blisko zawodnika w linii prostej, i directional distance movements - circle outrun lub ZigZag - czyli cztery kolejne złapania dysków wykonane na wytyczonej przestrzeni, w zaplanowanej odległości, po określonej ścieżce (koło lub litera Z).

Najbardziej widowiskowe elementy to overy, podczas których pies łapie frisbee przeskakując przez jakąś część ciała człowieka, vaulty gdy pies odbija się od ciała zawodnika, oraz dog catche, kiedy pies łapie dysk w locie, lądując w objęciach występującego z nim człowieka. Do elementów obowiązkowych należą również figury zawierające elementy posłuszeństwa czy tańca z psem.

Sędziowie przyznają punkty na podstawie różnorodności i jakości wykonania rzutów, sposobu, w jaki zespół wykorzystuje przestrzeń, jakości współpracy psa i człowieka, oraz liczby chwyconych dysków. Drugim elementem konkurencji Dogfrisbee jest 90-sekundowa runda Toss and Fetch, gdzie zawodnik musi przerzucić dysk nad polem podzielonym na strefy o długości 10 jardów (9,14 m). Liczba zdobytych punktów zależy od miejsca, w którym pies złapie frisbee.

Liczy się pięć najlepszych złapanych rzutów. kolei Super Mini Distance to nic innego, jak dwie rundy Toss and Fetch.

Polskie teamy z sukcesami startują również na arenie międzynarodowej. Pierwszy start to rok 2005 na Mistrzostwach Holandii w Sevenum. Jedynym zespołem reprezentującym Polskę był Darek Radomski z U lfim - psem rasy border collie - którzy w prestiżowej klasie Open zajęli 5. miejsce.

Ostatnie Mistrzostwa Europy, w roku 2008, to 3. miejsce Darka i U lfiego w kategorii Open i kwalifikacja do Mistrzostw Świata, oraz 3. miejsce Ani Calomfirescu i J aspera (również border collie) w Super Pro Toss and Fetch oraz miejsca na podium w L ong Distance i D ogfrisbee Young Dog. Z sezonu na sezon Polacy coraz liczniej startują w zawodach w całej Europie, odnosząc wspaniałe sukcesy i promując polskie dogfrisbee.

Jak we wszystkich psich sportach, również w dogfrisbee ogromne znaczenie ma motywacja psa do pracy oraz jego umiejętności techniczne. Bardzo istotne jest, by rozpoczynając szkolenie, już od samego początku skupić się na wyrobieniu w psie pasji do aportowania - nie jest ona u wszystkich czworonogów wrodzona.

Psa można trenować w zasadzie już od szczeniaka, pamiętając jednak o zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa, z uwagi na większe niż u starszych psów prawdopodobieństwo kontuzji - szczeniakowi rzucamy więc toczące się po ziemi rollery, szarpiemy się szmacianym dyskiem dla zachęty, i stopniowo, w miarę jak pies dorasta i fizycznie się rozwija, przechodzimy do trudniejszych ćwiczeń - nauki łapania frisbee w locie, przynoszenia, puszczania we wskazanych miejscach, konkretnych tricków z dyskiem.

Do osiągnięcia przez psa pułapu dorosłości nie powinno się raczej trenować żadnych elementów zawierających wysokie skoki, np. overów, vaultów itp. gdyż te mogą być niebezpieczne dla młodego, szybko rosnącego organizmu.

Pracując z już dorosłym psem, mając etap rozwijania motywacji i tzw. nakręcania na frisbee za sobą, mamy dużo większą swobodę jeśli chodzi o dobór ćwiczeń, zawsze jednak powinniśmy brać pod uwagę stopień zaawansowania psa i własne umiejętności. Należy właściwie dobierać wykonywane figury do wieku, wielkości i sprawności naszego czworonoga.

Najczęściej używane dyski w dogfrisbee to:

Wham-O Fastback (108 g) - jest najpopularniejszym dyskiem, charakteryzuje się doskonałymi parametrami lotnymi, jednak psy o mocnym nacisku szczęki potrafią dość łatwo zniszczyć tego rodzaju talerzyk. Dysk ten jest dopuszczony do użytku podczas zawodów przez praktycznie wszystkie organizacje dogfrisbee na świecie.

Hyperflite Competition Standard (98 g) - podobnie jak ww., doskonale latający dysk, minimalnie mniejszy od Wham-O Fastback, są jednak zarówno zwolennicy dysku firmy Hyperflite, jak i Wham-O - zależy to od indywidualnych preferencji zawodnika. Dysk także dozwolony na wszystkich zawodach, niestety równie łatwo ulegający zniszczeniu przez wyjątkowo mocno chwytające psy.

Hero Extra-235 (105 g) - dysk o właściwościach bardzo zbliżonych do obu wyżej opisanych, dozwolony na zawodach wg regulaminu USDDN. Istnieje grono zawodników uważających ten dysk za lepiej latający od obu ww., zależy to jednak od indywidualnych preferencji. Dysk nie jest odporny na wyjątkowo mocne szczęki.

Hyperflite Jawz (130 g) - dysk trochę cięższy od pozostałych, co wyczuwa się przy rzutach. Jest także bardziej "gumowy", ale ogromną jego zaletą jest niezwykła odporność - najostrzejsze psie zęby,

rozszarpywanie, podgryzanie nie powodują jego zniszczenia. Nadaje się dla wszystkich ras, niestety niedopuszczony podczas większości zawodów - używać można go jednak do treningów. Świetnie sprawdza się

w mroźne dni.

Wham-O Eurablend (130 g) - kolejny mocniejszy typ dysku, aczkolwiek przy niektórych psach wytrzymuje mniej niż Jawz. Również nie jest dopuszczany podczas większości zawodów, jednak doskonale lata - idealni nadaje się do treningów.

Hero SuperHero (136 g) - odmiana mocniejszego dysku dla psów firmy Hero, właściwości podobne jak obydwa wzmocnione dyski opisane powyżej, niedopuszczany podczas oficjalnych zawodów.

Hyperflite FrostBite (105 g) - dysk przeznaczony specjalnie do użytku w temperaturach poniżej zera, dzięki użyciu specjalnego materiału przy produkcji nie pęka na mrozie, nie kruszy się, zachowuje właściwości lotne. Nie jest używany podczas zawodów.

Hyperflite SofFlite (100 g) - bardzo miękki i giętki dysk, polecany szczególnie do nauki frisbee młodych psów, ze względu na fakt, iż jest bardzo przyjemny w chwytaniu, co jest szczególnie istotne w pracy z wrażliwymi psami. Niestety właściwości te negatywnie odbijają się na parametrach lotnych.

Większość tych dysków produkowanych jest także w wersjach o mniejszych rozmiarach, dla psów młodych lub drobniejszych ras. Dyski takie charakteryzują się małą średnicą (ok. 17 cm, w porównaniu do dysków standardowych o średnicy ok. 23 cm) i są lżejsze (ok. 70 g). Dla zwierząt wyjątkowo drobnych znaleźć można minidyski, o średnicy mniej więcej piłki tenisowej.

Rozpoczynając naukę ze szczeniakiem używać można także ogólnodostępnych dysków szmacianych - nadają się do rzucania tzw. rollerów czy szarpania się z psem. Istotną cechą dysków dla psów jest to, iż talerzyki

postrzępione, lekko zniszczone przez psa można doprowadzić do stanu niemalże pierwotnego, po prostu szlifując uszkodzone miejsca drobnoziarnistym papierem ściernym. Wyżej wymienione dyski nie są dostępne w sklepach zoologicznych, kupić je można podczas zawodów frisbee lub w sklepach internetowych.