Konrad Gaca: Otyłości nie da się pokonać, ale można nad nią zapanować

- Dlaczego otyłość nazywana jest epidemią XXI wieku?

Konrad Gaca: - Przede wszystkim dlatego, że otyłość jest bardzo ciężką chorobą. Jest to choroba przewlekła, choroba cywilizacyjna. Trzeba to bardzo mocno podkreślać, bo np. prawdopodobieństwo wystąpienia chorób serca u osób, które mają nadwagę jest większe aż o 82 proc. Większe jest też ryzyko wystąpienia cukrzycy drugiego typu. Ważne, żeby również przy otyłości powiedzieć o problemach nowotworowych. To jest taki trudny temat, ale niezwykle dużo można zrobić poprzez właściwą prewencję, czyli właściwe odżywianie i aktywność fizyczną. Jeżeli ktoś jest otyły, to na pewno nie powinien się tego wstydzić, tylko powinien zwrócić się do specjalisty, bo tę chorobę po prostu trzeba leczyć.

- Jakie są przyczyny otyłości?

- Główną przyczyną otyłości tak naprawdę jest nasz styl życia. Coraz częściej zaczynamy poruszać się samochodami, komunikacją miejską. Jeśli chodzi o młode pokolenia, to tutaj moda na ruch jest coraz mniejsza. Tak naprawdę tylko 8 proc. społeczeństwa jest aktywna. Genetyczne uwarunkowania również mają ogromne znaczenie. I co jest tutaj równie ważne - kwestia psychologiczna.

- Bo otyłość bardzo często niestety, jest natury psychologicznej. Wtedy praca z pacjentami musi odbywać się również poprzez pracę psychologiczną: uczenia radzenia sobie ze stresem, analizy ogólnej sytuacji życiowej. Przyczyn otyłości jest naprawdę bardzo wiele i ze swojego doświadczenia mogę powiedzieć, że dotyka bardzo różnych osób - w różnym wieku, z różnych grup społecznych. I to, co obserwuję, jest to problem bardzo wstydliwy, a nie powinniśmy się tego wstydzić. Należy po prostu mądrze się odchudzać.

- Czy tak samo walczy się z otyłością wrodzoną jak z otyłością, którą nabywamy w ciągu życia?

- Taka otyłość centralna, która towarzyszy osobie właściwie od dzieciństwa, jest na pewno otyłością trudniejszą do wyleczenia. Na pewno wymaga też pracy psychologicznej. Wtedy konieczne jest również włączenie aktywności fizycznej - konieczne, ale pozytywne. Będzie się to wiązało na pewno u takiej osoby również ze zmianą stylu życia, żeby to nie było tak, że odchudzanie traktujemy jako pewien etap zamknięty. Takie odchudzanie ma nauczyć właściwego żywienia. Pacjent powinien nabrać nawyków żywieniowych i pokochać ruch. Wtedy faktycznie ma szansę wyjść z otyłości i nad nią zapanować.

- Co jest najważniejsze w procesie odchudzania?

- Zdecydowanie motywacja. To jest takie paliwo w całym procesie. Swoim pacjentom powtarzam, że to bardzo często jest najważniejszy projekt w życiu, bo on się faktycznie przekłada na inne nasze czynności, na inne projekty, które realizujemy, na nasze życie rodzinne czy zawodowe. Motywacją dla pacjentów jest bardzo często poprawa wyglądu zewnętrznego i tego się nie musimy wstydzić. W każdym wieku można się odchudzać. Moi pacjenci mają często powyżej 70-80 lat. I też warto, chociaż akurat dla nich wtedy głównym środkiem motywującym jest poprawa kondycji zdrowotnej.

- Bardzo często jest też tak, że nasi bliscy się już o nas martwią. Wtedy taka obietnica, troska osób bliskich jest też często bardzo motywująca w procesie odchudzania. Warto tą motywację pielęgnować. Ona często podczas realizacji odchudzania się zmienia. Trzeba tworzyć sobie nową motywację i bardzo mocno ją pielęgnować. Nie możemy pozwolić, żeby ona nam się zmniejszyła, bo dzięki temu tak naprawdę staramy się robić wszystko precyzyjnie i kompleksowo. A tylko wtedy może się udać zapanowanie nad takim poważnym problemem.

- Jak zacząć mądre odchudzanie?

- Mądre odchudzanie to przede wszystkim jest takie odchudzanie, które będzie dostosowane do naszego trybu życia, dostosowane do naszych możliwości - fizycznych, ale też czasowych. Nie możemy podejmować zadań, którym nie sprostamy. Często spotykam się właśnie z takim podejściem, że ktoś szybko chce osiągnąć efekt - zaczyna przechodzić na dietę małokaloryczną, zaczyna bardzo intensywnie ćwiczyć.

- To się zawsze kończy przetrenowaniem organizmu i w konsekwencji rezygnacją. Na pewno nie warto, żeby osoba, która ma duże problemy z kilogramami zaczynała od np. biegania, które jest teraz bardzo modne, ale na pewnym etapie może zacząć biegać. Jeśli zaś zacznie od biegania, to też z góry wiadomo, że obciąży stawy i skończy się to najprawdopodobniej rezygnacją. Trzeba dobrze dobrać narzędzia, czyli dostosować dietę, dostosować trening do każdego pacjenta indywidualnie. Wtedy faktycznie może się to udać.

- Jak utrzymać efekt po diecie?

- Odchudzanie uczy żywienia. Ja zawsze mówię, że otyłości nie da się pokonać, ale można nad nią zapanować.

- Co to znaczy?

- Na pewno osoba, która odżywiała się w sposób niewłaściwy, co doprowadziło ją do otyłości nie powinna analizować powrotu do starego żywienia. To bardziej polega na zmianie pewnych nawyków, wprowadzenia racjonalności, regularności 4-5 posiłków w ciągu dnia, lekkich dietetycznych kolacji i aktywności fizycznej. Im bardziej ktoś genetycznie jest uwarunkowany do otyłości, tym większą uwagę powinien zwracać na to, żeby cały ten proces odchudzający przeprowadzić w taki sposób, żeby rozbudzić swój metabolizm.

- Bardzo dużo można sobie wypracować realizując właściwy proces treningowy. I to się udaje, rozbudzając włókienka mięśniowe, które ja nazywam "pożeraczem kalorii". I pielęgnując ten metabolizm cały czas można, nawet już po zakończonym procesie odchudzania, powodować, że tych kalorii możemy jeść coraz więcej.

- Po czym rozpoznać, że odchudzanie idzie w złym kierunku?

- Nie każdy kilogram utraconej wagi powinien nas cieszyć, tylko kilogram utraconej tkanki tłuszczowej. To jest bardzo ważne, bo zazwyczaj na to się nie patrzy. Później to jest spadek energetyczny, który osoba odczuwa, a następnie to jest wiotkie ciało. To już jest sygnał, że odchudzanie nie idzie we właściwym kierunku. Żeby uzyskać dobry efekt, silny metabolizm, żeby nie było efektu jo-jo fizjologicznego, to w procesie odchudzania musi być cały czas wzrost energetyczny. Wtedy wiadomo, że dieta jest dobrze dobrana do treningu. I wtedy również mamy szansę, mimo ogromnych spadków centymetrów, uzyskać naprawdę bardzo jędrne i elastyczne ciało.

__________________
Konrad Gaca - Prezes Stowarzyszenia Walki z Otyłością, jedyny w Polsce specjalista żywieniowy Certified Nutrition Specialist i trener klasy Master amerykańskiej federacji PROPTA, zrzeszającej najlepszych specjalistów żywieniowych, trenerów na świecie, trener Europejskiej Federacji Fitness & Wellness, specjalista do spraw promocji profilaktyki prozdrowotnej, pomysłodawca kampanii prospołecznej Chudniesz - Wygrywasz Zdrowie.

Rozmawiała: Paulina Persa